Titel en schrijver
De titel van het boek is Turks fruit en het is geschreven door Jan Wolkers. Het boek is uitgegeven door Meulenhoff in Amsterdam in 1970. Ik heb de zeventiende druk gelezen
Gegevens van de schrijver
Jan Wolkers is geboren op 26 oktober 1925 in Oegstgeest als derde zoon van een orthodox christelijk gezin. Na de lagere school komt zijn tekentalent naar voren en hij laat zich inschrijven aan de Leidse schildersacademie. Na 1945 legt hij zich toe op beeldhouwen. Grote bekendheid krijgt hij door zijn romans, hoewel zijn debuut relatief laat is (zijn eerste verhalenbundel Serpentina\'s petticoat dateert uit 1961). Hij schrijft veelal autobiografisch getinte novellen zoals: Kort Amerikaans, Gesponnen suiker, Een roos van vlees, Terug naar Oegstgeest en Turks fruit. De thema\'s van zijn verhalen zijn: de strijd tegen het taboe in allerlei varianten, seksuele ervaringen, horror en sadisme, afkeer van het geloof.
Genre
Turks fruit is een liefdesroman. De ontbinding van de liefde tussen Olga en de beeldhouwer en de aftakeling van Olga maken de vergiftigde liefde duidelijk.
Tijd
Het verhaal duurt ongeveer 3/4 jaar. Het verhaal speelt zich af in de tweede helft van deze eeuw. Er wordt namelijk veelvuldig van auto\'s gebruik gemaakt en het blijkt dat het verhaal na de tweede wereldoorlog speelt (de relatiegeschenken van Hermes N.V.)
Plaats
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, waar de beeldhouwer woont en in Alkmaar, waar Olga\'s ouders een Groothandel hebben.
Taalgebruik
Het taalgebruik vind ik nogal grof, bovendien worden onsmakelijke dingen op nog onsmakelijker wijze verteld. Er wordt veel gevloekt. Het is wel goed te begrijpen.
Personen
De hoofdpersonen zijn de beeldhouwer en Olga. De beeldhouwer is zeer hartstochtelijk en hij houdt onvoorwaardelijk van \"zijn\" Olga. Hij heeft Olga zo hart nodig dat hij, als zij weg is met allerlei vrouwen omgaat om maar iets van haar terug te vinden en hij raakt vreselijk in de put. Olga is voor enige tijd de vriendin van de beeldhouwer. Ze is net als de beeldhouwer zeer hartstochtelijk, maar gaat zich later vreemd gedragen. Dit komt door de invloed van haar moeder of het kan ook zijn dat het door de tumor in haar hoofd komt.
Thema
Het thema is bederf. Motieven daarbij zijn de dood, een vergiftigde relatie, haat, wraakgevoelens, verderf (zowel van het lichaam van Olga als van de relatie tussen de beeldhouwer en Olga), een slechte maatschappij waarin mensen op beestachtige wijze met elkaar omgaan (veel mensen krijgen in Turks fruit dierlijke eigenschappen aangemeten).
Titelverklaring
De titel slaat op het thema: fruit is gezond, maar turks fruit is een verrotting veroorzakend snoepgoed. Bovendien kan ze, als ze aftakeld ten gevolge van de hersentumor alleen nog maar turks fruit snoepen.
Samenvatting
De beeldhouwer ontmoet de roodharige Olga. Deze ontmoeting loopt uit op een vrijpartij. In die tijd hierna probeert hij met haar in contact te komen en reist daarom enkele keren naar Alkmaar, waar haar ouders een groothandel hebben. Het lukt hem echter niet met haar in contact te komen. Acht weken later ontmoet de beeldhouwer Olga weer op de kermis in de Amsterdamse Nieuwmarkt. Nu blijft ze bij hem drie weken lang in zijn atelier. Dit verblijf loopt uit op een brief aan de ouders van Olga waarin ze zegt dat ze de band met hen verbreekt. Al ze willen trouwen verzet de moeder van Olga zich daartegen, maar er wordt uiteindelijk toch getrouwd. Het huwelijk is ondanks hun armoede gelukkig. De beeldhouwer haat zijn schoonmoeder. Het lukt zijn schoonmoeder Olga bij hem weg te halen door haar aan een rijke zakenrelatie te koppelen. Hierna is de beeldhouwer verdrietig en vol wraakgevoelens. Hij werkt als een bezetene en neemt veel vrouwen mee naar huis op zoek naar een glimp van Olga. Ze scheiden van elkaar. Twee jaar later ontmoet hij haar in de Bijenkorf. Haar huwelijk met de zakenrelatie is stukgelopen, maar ze staat op het punt voor de derde keer te gaan trouwen. Veel later is ze weer terug in Nederland en gescheiden. Olga heeft hoofdpijn en het blijkt dat ze een hersentumor heeft. De beeldhouwer geeft haar een rode pruik als ze kaal en blind wordt. Niet veel later sterft ze.
bronnen: Lexicon van literaire werken en Literama
DEEL II: PERSOONLIJKE TEKSTBELEVING
Ik vond het een ongelooflijk moeilijk boek om te lezen door de hoeveelheid verwijzingen, niveaus waarop het boek gelezen kan worden en het eenzijdige perspectief. Zo had je al kunnen aanvoelen dat de liefde tussen de beeldhouwer en Olga nooit goed zou kunnen aflopen, omdat de dieren die Olga mee naar huis brengt allemaal sterven. Dit is als het ware een vooruitwijzing op het grote drama nl. het stuklopen van de liefde en het bederf van Olga.
Het was mij duidelijk dat dit verhaal heel goed als een soort sprookje gelezen kon worden. De relatie tussen Olga en haar moeder kan je zien als die tussen Sneeuwwitje en de koningin. Spiegeltje, spiegeltje aan de wand. Wie is de mooiste in het land? Dit duidt op de verloren gegane schoonheid van Olga\'s moeder door het afzetten van de borst. Ook gedraagt Olga zich als een stiefdochter in het sprookje van Assepoester; ze draagt vaak te krappe schoenen. Het slot van het verhaal lijkt veel op het slot van Sneeuwwitje: In Turks fruit blijkt het echter onmogelijk dat de prins (de beeldhouwer) Sneeuwwitje weer tot leven kan kussen. Ik kies hier voor Sneeuwwitje, omdat de beeldhouwer zijn (ex)schoonmoeder ervan beticht Olga een vergift in te hebben laten nemen nl. de verkankerde borst waar Olga als zuigeling aan gezogen heeft en zo het vergif heeft binnen gekregen (te vergelijken met de vergiftigde appel op blz. 64).
Het probleem van dit boek is dat je het verhaal alleen maar door de ogen van de beeldhouwer bekijkt. Zo kom je niet te weten of de moeder van Olga wel zo\'n verderfelijk kreng is als ze lijkt in dit verhaal. Ook kom je niet te weten hoe Olga de liefde tussen de beeldhouwer en zichzelf ervaart. Verder kom je Olga\'s kant van het verhaal niet tegen en blijft het dus gissen naar het vreemdste van dit verhaal: waarom gaat ze er uiteindelijk vandoor? Voor mij is dat een raadsel gebleven. Olga was dolgelukkig, maar gaat toch een ander leven lijden, maar waarom? De beeldhouwer geeft alleen maar de schuld aan zijn schoonmoeder, maar verder blijft het onduidelijk. Het lijkt wel of de beeldhouwer vindt dat er geen smet op zijn ideaalbeeld (Olga) mag komen.
Volgens mij is het eigenlijk maar goed dat Olga dood gaat. De beeldhouwer zegt in het begin van het boek \"Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen nadat ze bij me weggegaan was\" (blz 1).Dit vindt ik eerlijk gezegd nog wat zwak uitgedrukt, want het blijkt dat hij vreselijk ongelukkig en wanhopig geworden is. Ik vraag mij af of de beeldhouwer wel weer een gewoon leven zou kunnen gaan leiden als er geen definitief einde was gekomen. Het lijkt mij het beste voor hem om dit deel van zijn leven goed af te sluiten en op een andere manier weer te beginnen. De verhouding tussen hen is nu definitief afgelopen en het verleden kan niet meer terugkomen.